█ Zapraszam na swoją nową stronę Rejestr Polskich Drzew Pomnikowych (https://www.rpdp.hostingasp.pl), na której znajdą Państwo najbardziej aktualne dane dotyczące rekordowych drzew w Polsce. Strona ma charakter otwarty - każdy może się zarejestrować i po zalogowaniu dodawać do bazy "swoje" drzewa wraz z ich pomiarami oraz zdjęciami. Bez zalogowania program pracuje w trybie "tylko odczyt" - dodawanie wpisów (także ich modyfikacja i usuwanie) nie jest możliwe, jednak bez przeszkód można przeglądać zgromadzone w bazie dane.

Ten wysoki krzew liściasty (rzadziej niewielkie drzewo) należy do najbardziej efektownych roślin ozdobnych w Europie. Jego tworzone w bardzo dużych ilościach, zwisające, długie i gęste grona złocistożółtych kwiatów nadają roślinie wygląd jak gdyby "kapała złotem" (stąd nazwy złotokap, złotodeszcz itp.). Poza kwiatami złotokap wyróżnia się przede wszystkim trójlistkowymi liśćmi. Kształtem przypominają one koniczynę, są jednak od niej znacznie większe. Owoce mają postać niewielkich strąków z nasionami.

Wymienione cechy powodują, że złotokap zwyczajny stał się bardzo cenionym krzewem ozdobnym, uprawianym w Europie już od XVI w. Należy jednak obchoddzić się z nim ostrożnie, ponieważ wszystkie jego części są bardzo trujące dla ludzi (niektóre źródła podają nawet, że krzew ten jest najbardziej trującą rośliną uprawianą w Polsce!).

Najczęściej uprawiany w Polsce gatunek złotokapu.

  Występowanie

Zasięg. Południowa Europa od Francji do Bałkanów, Azja Mniejsza. Biotop. Od nizin po góry, głównie w widnych górskich lasach (często na ich skrajach), w zaroślach, na nasłonecznionych, skalistych zboczach itp. Preferencje. Do dobrego wzrostu i obfitego kwitnienia złotokapy wymagają w pełni nasłonecznionych stanowisk oraz świeżych i żyznych, ale niezbyt mokrych gleb, najlepiej kamienistych i wapiennych. Są to rośliny umiarkowanie mrozoodporne. Długość życia i tempo wzrostu. Krzew o średniej długości życia, szybko rosnący. Osiąga wiek około 150 lat.

  Zastosowanie

Przede wszystkim roślina ozdobna. Nasiona złotokapu są wykorzystywane w ziołolecznictwie.

Pokrój / Korzenie Pokrój. Wysoki krzew liściasty, rzadziej niewielkie drzewo o wielu pniach. Rozmiary. Wysokość 5-7(9)m. Średnica pnia 0.1-0.15(0.2)m. Szczegóły pokroju. Pień dość cienki, wielokrotny. Korona nieregularna, często wieloczęściowa, luźna i prześwitująca. Gałęzie miotlasto wzniesione, wyprostowane (jeśli się zwieszają, to głównie u starszych osobników lub pod ciężarem kwiatów). System korzeniowy płytki, słabo rozgałęziony, z mięsistymi korzeniami. → Złotokap zwyczajny jest dużym krzewem o luźnej i nieregularnej koronie.

  Kora / Pędy i pąki

Kora zielonobrunatna (na gałęziach szarozielona), zawsze gładka. Młode pędy szarozielone, pokryte srebrzystobiałym, przylegającym owłosieniem. Pąki szpiczastojajowate, zielonawe do brązowych, łuski ciemno obrzeżone, silnie, srebrzystobiało owłosione.

  Liście

Trójlistkowe, nie posiadające przylistków. Listki jajowate do eliptycznych, na końcu zaokrąglone lub z bardzo drobnym kończykiem, długości 3-6cm, całobrzegie, z wierzchu zielone do ciemnozielonych, od spodu jasnozielone i delikatnie, ale trwale, przylegająco białawo owłosione. Ustawienie: skrętoległe na długich, 2-7cm, srebrzysto owłosionych ogonkach. Na krótkopędach liście wyrastają zwykle w pęczkach. Okres występowania: V-X. Liście rozwijają się stosunkowo późno - na początku maja. Jesienią opadają bez przebarwienia.

Charakterystyczną cechą złotokapów są ich trójlistkowe liście.

Więcej...     Kwiaty Obupłciowe, owadopylne i miododajne, stanowią największą ozdobę złotokapu. Mają łódeczkowaty (motylkowaty) kształt i jaskrawożółty kolor, są zebrane po 10-40 sztuk w obfite i gęste, zwisające grona o długości 15-20(30)cm. Dzięki kwiatom gałęzie złotokapów wyglądają tak, jak gdyby "kapały złotem". Kwiaty są bezwonne. Okres kwitnienia: V-V/VI(VI) (po rozwinięciu się liści). Kwiaty zakwitają w połowie maja i kwitną stosunkowo niedługo; zwykle już na początku czerwca zaczynają przekwitać. → Największą ozdobą złotokapa zwyczajnego są jaskrawożółte kwiaty zebrane w gęste, zwisające grona. Pojedyncze kwiaty, podobnie jak u innych przedstawicieli rodziny bobowatych, mają motylkowaty kształt.

Owoce i nasiona Zebrane w zwisające pęczki małe, płaskie strąki z nasionami. Ich wymiary wynoszą około 5(-7)x0.7-1cm; są one więc nieduże w porównaniu z wieloma innymi drzewami należącymi do rodziny bobowatych (zwłaszcza glediczją). Początkowo są zielone i delikatnie biało owłosione, później matowobrązowe i nagie. Każdy strąk zawiera kilka płaskich, nerkowatch, ciemnobrunatnych nasion. Okres dojrzewania owoców: VIII-IX. → Owoce złotokapa zwyczajnego to małe, płaskie strąki z nasionami. →→ Ukryte w strąkach ciemnobrunatne nasiona mają nerkowaty kształt.

  Drewno

Żółtawe do żółtobrązowego, posiada cienką warstwę bielu i szeroką twardziel z bardzo ładnym mazerunkiem, jest ciężkie i twarde, a przy tym elastyczne, bardzo dobrze się poleruje. Kiedyś było używane do wyrobu kusz, obecnie nie ma większego znaczenia użytkowego (czasami używa się go do precyzyjnych prac tokarskich).

  Inne informacje

█ UWAGA! Złotokapy należą do najbardziej trujących roślin w Polsce! Wszystkie ich części są mocno trujące dla ludzi, a spożycie nasion może nawet powodować śmierć! Toksyczność złotokapów wynika z zawartości w ich tkankach trującego alkaloidu o nazwie cytyzyna. Objawy zatrucia złotokapem to najczęściej zawroty głowy i krwawe wymioty; może towarzyszyć im paraliż dróg oddechowych prowadzący w skrajnych przypadkach nawet do śmierci. Podobno nawet pyłek kwiatowy złotokapów jest szkodliwy dla pszczół.

█ Młode złotokapy można poprzez odpowiednie przycinanie formować w drzewa. Nie zaleca się jednak mocnego cięcia tych roślin. Drobne cięcia należy wykonywać po kwietniu.

  Galeria zdjęć

Zobacz galerię...

Początek strony

MOJEDRZEWA.PL

Copyright © 2006-2024 by Piotr Gach

Zobacz też:
Rejestr Polskich Drzew Pomnikowych
Tomasz Niechoda, Janusz Korbel -
Drzewa Białowieskiego Parku Narodowego
Monumental Trees
Konkurs Drewno jest wspaniałe (Nadleśn. Łopuchówko)