ATLAS DRZEW POLSKI - publikacja na podstawie niniejszej strony
ATLAS DRZEW POLSKI - wydanie 2
Ostatnia
modyfikacja:
2019-01-04
Licznik odwiedzin:
Zawiera relatywnie dużą ilość gatunków trujących
Zawiera relatywnie dużą ilość gatunków (bardzo) światłolubnych
RODZAJ
Robinia
(Robinia)
ang. Locust
inne nazwy: grochodrzew
Zawiera:
10-20 gatunków
w tym rodzimych w Polsce:
0
Cechy charakterystyczne:
Pary ostrych cierni u nasady liści (główne gatunki).
♦ Pąki bezłuskowe, niewidoczne
(ukryte pod blizną liściową).
Liście nieparzystopierzaste, złożone z małych, owalnych lub eliptycznych, całobrzegich listków.
Motylkowate kwiaty zebrane
w zwisających gronach

(bardzo miododajne).
♦ Owoce: płaskie i suche
strąki z nasionami.
 
Ciekawostki:
♦ Nazwa Robinia pochodzi od nazwiska francuskiego botanika Jeana Robina, który sprowadził robinię akacjową
do Europy.
 

█ Zapraszam na swoją nową stronę Rejestr Polskich Drzew Pomnikowych (https://www.rpdp.hostingasp.pl), na której znajdą Państwo najbardziej aktualne dane dotyczące rekordowych drzew w Polsce. Strona ma charakter otwarty - każdy może się zarejestrować i po zalogowaniu dodawać do bazy "swoje" drzewa wraz z ich pomiarami oraz zdjęciami. Bez zalogowania program pracuje w trybie "tylko odczyt" - dodawanie wpisów (także ich modyfikacja i usuwanie) nie jest możliwe, jednak bez przeszkód można przeglądać zgromadzone w bazie dane.

Rodzaj obejmujący gatunki w większości krzewów, rzadziej małych do średnio dużych drzew liściastych. Charakteryzują się one wytwarzaniem na pędach ostrych cierni, pierzasto złożonymi liśćmi, miododajnymi, motylkowatymi kwiatami zebranymi w zwisające grona oraz owocostanami mającymi postać płaskich strąków z nasionami. Robinie pochodzą z Ameryki Północnej, jednak niektóre z nich - zwłaszcza robinia akacjowa - są w Europie popularnymi roślinami ozdobnymi a także użytkowymi, w tym przede wszystkim pszczelarskimi i dostarczającymi cennego drewna. Ze względu na niewielkie wymagania, robinie wykazują tendencję do dziczenia i dlatego często można je znaleźć poza terenami upraw, np. na skrajach lasów i w zadrzewieniach śródpolnych.


  Systematyka 

Rodzaj robinia obejmuje kilkanaście gatunków, z których 4-10 to gatunki podstawowe (ich dokładna liczba pozostaje przedmiotem dyskusji botaników), natomiast pozostałe są naturalnymi mieszańcami. Powszechnie uprawiana w Polsce (i często tu dziczejąca) jest tylko robinia akacjowa (R. pseudoacacia); inne gatunki należą raczej do rzadkości. Jednym z nich jest R. xmargaretta - małe, typowo ozdobne drzewko o wysokości 6-10m, charakteryzujące się tworzonymi bardzo obficie (i to już we wczesnej młodości), fioletowoczerwonymi kwiatami. Niewielkim drzewem jest także robinia lepka (R. viscosa). Posiada ona bladoróżowe kwiaty oraz lepkie pędy, kwiatostany i owoce. Ciekawym gatunkiem jest robinia szczeciniasta (inaczej włochata - R. hipsida). Ten niewielki, osiągający zaledwie 1-1.5 wysokości krzew (szczepiony zazwyczaj na podkładkach z robinii akacjowej) charakteryzuje się wytwarzaniem rozłogów oraz liśćmi ze szczeciniasto owłosioną osią.

  Gatunki szczegółowo opisane w serwisie 

Robinia akacjowa Jeśli kiedyś zdarzyłoby się nam lądować ze spadochronem na drzewie, z pewnością nie chcielibyśmy, aby tym drzewem okazała się robinia akacjowa. Bliskie spotkanie z jej licznie porastającymi gałęzie, dużymi i bardzo ostrymi cierniami stanowiłoby bowiem mało przyjemny akcent powitalny. Wyrastające u nasady liści ciernie robinii to tak naprawdę przekształcone przylistki; początkowo są one miękkie i elastyczne, szybko jednak stają się ostre i twarde, zdolne do zadawania poważnych ran. Cierniste gałęzie nie są jedyną atrakcją, jaką oferuje robinia akacjowa. Drzewo to cechuje się także ciekawym pokrojem. Dzięki luźnej i nieregularnej, parasolowato wysklepionej koronie z fantazyjnie powyginanymi konarami, przypomina ono do złudzenia afrykańskie akacje. Znajduje to zresztą odzwierciedlenie zarówno w oficjalnej nazwie gatunku "robinia akacjowa" (R. pseudoacacia), jak i w wielu nazwach potocznych, takich jak "fałszywa akacja", czy po prostu "akacja". To ostatnie określenie, aczkolwiek najczęściej stosowane, stanowi spore nadużycie. W rzeczywistości bowiem robinia akacjowa nie tylko nie jest blisko spokrewniona z prawdziwymi afrykańskimi akacjami, ale nawet nie pochodzi z Afryki tylko z Ameryki Północnej.
Więcej informacji...

  Występowanie / Zastosowanie

Zasięg. Ameryka Północna, północny Meksyk. Biotop. Zależny od gatunku. Preferencje. Rośliny w większości o niewielkich wymaganiach glebowych, światło- i ciepłolubne. Długość życia i tempo wzrostu. Drzewa i krzewy niezbyt długowieczne, średnio szybko rosnące. Najbardziej znana u nas robinia akacjowa dożywa do 150-200(250) lat. Zastosowanie. Rośliny ozdobne, pszczelarskie oraz dostarczające drewna.



Rozwijające się liście robinii akacjowej
Charakterystyczną cechą
większości gatunków robinii
jest występowanie cierni.

  Cechy morfologiczne

Pokrój Większość gatunków stanowią krzewy liściaste, rzadziej są to średniej wielkości drzewa. Takim właśnie drzewem jest jedyny powszechnie występujący w Polsce gatunek robinii - robinia akacjowa. Drzewo to osiąga 25(-30)m wysokości, posiada najczęściej krzywy, często też wielokrotny pień oraz parasolowatą koronę z charakterystycznie powyginanymi konarami i gałęziami. Znacznie niższym drzewem jest nie przekraczająca 15m robinia lepka (R. viscosa). Z kolei robinia szczeciniasta (R. hipsida) to niewielki, osiągający zaledwie 1-1.5m krzew. System korzeniowy głęboki i bardzo rozległy, tworzący liczne odrośla korzeniowe. Korzenie wszystkich gatunków robinii wiążą azot. Robinia szczeciniasta tworzy rozłogi. Kora zależna od gatunku. Pędy graniaste, z parą cierni u nasady liści (przekształcone przylistki), rzadziej bezcierniowe (r. lepka), nagie (r. akacjowa), rzadziej lepkie i ogruczolone (r. lepka) lub szczeciniasto owłosione (r. szczeciniasta). Pod koniec okresu wegetacji pędy na szczycie zasychają. Pąki drobne, ukryte pod blizną liściową, bezłuskowe (zawiązki liści są zwinięte i przykryte ogonkiem liściowym). Pąków szczytowych brak. Liście blaszkowate, nieparzystopierzaste, złożone w zal. od gat. z 7-21(27) listków, posiadają przylistki w formie ostrych kolców (z wyj. r. lepkiej). Listki eliptyczne, stosunkowo małe, zwykle całobrzegie. Ustawienie: skrętoległe na ogonkach. Okres występowania: Liście opadają na zimę. Kwiaty obupłciowe, owadopylne i bardzo miododajne, zebrane w podłużne, zwisające grona. Pojedyncze kwiaty motylkowate, przeważnie jasno- (r. lepka) do ciemnoróżowych (r. szczeciniasta), czasami purpurowoczerwone lub fioletowe, rzadziej białe (r. akacjowa), zwykle mocno i przyjemnie pachnące (jednym z wyjątków są bezzapachowe kwiaty r. szczeciniastej). Największe kwiaty posiada r. szczeciniasta; mają one 2.5-3cm długości. Kwiaty r. akacjowej stanowią jedno z głównych źródeł pokarmu dla pszczół (miód akacjowy). Jeszcze więcej nektaru wytwarzają kwiaty r. lepkiej; wykazują one tendencję do powtórnego zakwitania w sierpniu. Okres kwitnienia: V-VI (po rozwinięciu się liści). Najpóźniej, bo dopiero w drugiej połowie czerwca (czasami nawet na początku lipca) kwitnie r. szczeciniasta. Owoce i nasiona. Zwisające w pęczkach płaskie strąki z nasionami. Owoce r. lepkiej są szczeciniasto owłosione i lepkie (roślina ta nie zawiązuje jednak owoców w Polsce). Okres dojrzewania owoców: jesień. Drewno u większości gatunków jasne, twarde i trwałe (jednak gałęzie kruche - najbardziej u r. szczeciniastej), wykazuje bardzo dużą odporność na gnicie. Drewno r. akacjowej służy do budowy konstrukcji wodnych, a także jest cennym surowcem w przemyśle meblarskim i papierniczym.