Mini ogród botaniczny w Zawadzie - 2018 r.

2018-03-15. No niestety. Wygląda na to, że karczowniki zrobiły swoje. 4 z 5 jabłonek mocno przechyliły się, a ich pnie są osadzone w ziemi podejrzanie luźno. W części sadowniczej kretowina na kretowinie i dużo korytarzy nornic. Nie wygląda to dobrze.

2018-04-06. Wiosna na całego! Na zewnątrz 15*C i słońce. Jabłonki powoli otwierają pąki, ale obawiam się, że po wypuszczeniu liści obumrą. No cóż, zobaczymy. Inne drzewa fajnie przetrwały i powoli budzą się do życia, zwłaszcza lilaki, jarząb brekinia i modrzewie.

2018-04-06,07. Wysadziłem na zewnątrz zrzezy topól. Tym razem już nie do cienia tylko w słoneczne miejsce - blisko docelowego i w większych odległościach od siebie. Są to w kolejności (od dołu): topola balsamiczna z Polanki, topola balsamiczna z Rychwałdu, topola kanadyjska z Rychwałdu, topola czarna ze Świątników Górnych, topola czarna z Parku Jordana, topola szara z Polanki i topola szara z Armii Krajowej w Krakowie. 80% ziemi przywiezionej w ubiegłym roku od Gurgula (planowanej pod szklarnię) wykorzystałem do wyrównania kolein po koparce. Pozbierałem do worków po węglu ziemię z kretowin - razem 10 25kg worków! Rozrównałem kretowiny w części sadowniczej i przypalikowałem osłabione jabłonki oraz inne skrzywione drzewka (w tym podparłem korekcyjnie platana). Wykorzystałem paliki co do jednego. Teraz pozostaje tylko czekać na "upgradowe" drzewka ze szkółek Juszczaka (4.5m buk i klon zwyczajny, 3.5m modrzew europejski, 3.7m jarząb szwedzki), Gurgula (duży wiąz szypułkowy, kasztan jadalny, klon jesionolistny, buk czerwonolistny i jarząb pospolity) i Buczkowic (2.5m topole balsamiczne). Aha - znalazłem szkółkę, która sprzedaje 2m kłęki kanadyjskie!

Rozwijające się zrezy topól	Rozrównane kretowiny

2018-04-09. Przyciąłem drzewka owocowe i parę innych (np. topole balsamiczne). Najmocniej ruszają z rozwojem liści zrezy topoli balsamicznej z Rychwałdu.

2018-04-10. Byłem dziś wybrać drzewka w szkółce pana Juszczaka. Największe wrażenie robi przepiękny, niemal 5m buk o wspaniałym pokroju. Upatrzyłem sobie go już w tamtym roku i zarezerwowałem. Niestety nie jest zadołowany, więc mogą być problemy z przyjęciem się, a już na pewno drzewo po przesadzeniu będzie chorować. Ale trudno, spróbujemy, bo dla takiego pokroju warto! Oprócz buka, zamówiłem jeszcze także zarezerwowanego w ubiegłym roku ponad 5m klona pospolitego (w doniczce!) oraz zadołowanego ok. 3.7m jarząba szwedzkiego o wyjątkowo pięknym pokroju i także zadołowanego, wyjątkowo "muskularnego" kasztanowca pospolitego o wysokości ok. 2.4m. Niestety nie znalazłem ładnego modrzewia europejskiego.

2018-04-14. Zasadziłem wspólnie z panem Władkiem zakupione w szkółce Gurgula w Krakowie następujące drzewka: pięknego 3.4m buka czerwonolistnego (a dokładniej, jak się potem okaże, pospolitego), 3m chudziutkiego modrzewia europejskiego, 2.5m wiąza szypułkowego oraz 1.75m jarząba pospolitego (na miejsce tego z obłamanym pniem, który poszedł do lasku Eli).

2018-04-15. A zatem wiosna! Wizualnie najbardziej wyraziście rozpoczyna ją oczywiście forsycja. Piękną zielenią zachwycają już modrzewie, likaki, brzozy, kasztanowiec czerwony i jarząb pospolity. Pąki zaczyna rozwijać też wiele innych drzew, np. topole balsamiczne i biała, kasztanowiec żółty i metasekwoje. Kłęk przeżył kolejną zimę!

2018-04-16. Przesadziłem do lasu 4 drzewka: 3.25m lipę szerokolistną, 2.35m buka pospolitego, 4.2m klona pospolitego i 1.75m modrzewia eurojapońskiego - dwa pierwsze posadziłem w głębi lasu, dwa następne - na jego skraju.

2018-04-19. Wykopałem z gruntu 5 dużych drzewek: krzywe kasztanowiec biały i jarząb szwedzki, dąb nie-bez-szypułkowy, ledwie wegetującą mnagnolię Soulange'a i mającą liście tylko na końcach długich konarów surmię bignoniową. Załadowałem je na przyczepkę i swoim wspaniałym holownikiem (Ford Focus ;-) zawiozłem do szkółki Juszczaka w celu dokonania upgrade'u (dostałem za nie zniżkę 100 PLN). Po przywiezieniu zasadziłem ogromnego, 4.4m buka pospolitego o wspaniałym pokroju, 3.7m jarząba szwedzkiego i muskularnego, 2.4m kasztanowca białego. Akurat dzisiaj musiała oczywiście przyjść przesyłka, więc... zasadziłem obok siebie dwa małe orzechy szare (aby mogły się wzajemnie zapylać) i jesiona pensylwańskiego, a pozostałe roślinki - porzeczkę złotą, śnieguliczkę białojagodową, tawułę van Houte'a i pęchcerznicę kalinolistną - zadołowałem. Pozostało do zasadzenia 10 (słownie - dziesięć) wysokich (1.6m) tui od Juszczaka. Okazało się, że pod cienką warstwą ziemi przy bramie jest... kamienno-żwirowy nasyp. 5 ostatnich sadziłem wspomagając się czołówką. Najtrudniejszą dziurę wykopała jednak moja kochana małżonka :). Wszystko odbyłoby się bez takiego "zapalenia płuc", gdyby zgodnie z wczorajszą umową pojawił się pan Władek. Ale, jak to bardzo często bywa, nie pojawił się. Sztychówka nie czuje ostrza, a ja nie czuję krzyża. Właściwie to chyba w ogóle niczego nie czuję. A teraz idę mieć zawał ;).

Fajnie, że tyle rzeczy udało się zrobić, mam jednak obawy o najważniejsze drzewo - przepięknego buka o wspaniałym pokroju. Czekałem na niego ponad rok. Niestety, został wykopany ze bardzo małą bryłą korzeniową i szanse na jego przyjęcie oceniam na 20%. W związku z sytuacją udało mi się zejść z ceną do 100 PLN i zamówić na ewentualną zamianę innego ładnego (ale już nie tak; tak już nie można!) buka. Zrobiłem, co mogłem - poskracałem gałęzie za wyjątkiem wierzchołkowych, użyłem dobrej ziemi i dużej ilości ukorzeniacza, solidnie opalikowałem, obficie kilka razy podlałem. Czarno to widzę, ale nie darowałbym sobie, gdybym nie spróbował uratować takiego drzewa. Rokowania dla jarząbu i kasztanowca dużo lepsze, ale też nie rewelacyjne. Ano, zobaczymy co będzie. P.S. Kupowanie drzewek w tym okresie to prawdziwe szaleństwo.

Okazały, 3.5m jarząb szwedzki	Wspaniały, 4.4m buk pospolity, którego upatrzyłem sobie rok temu. Niestety szanse przyjęcia się są bardzo nikłe :(.	Muskularny, 2.5m kasztanowiec pospolity

10 1.6m tui. Ich posadzenie w żwirowym podłożu stanowiło nie lada wyzwanie.

2018-04-20. Dosadziłem ostatnią tuję (zadołowaną - wczoraj brakło ziemi) oraz posadziłem kupioną u Urbaników piękną, 1.6m magnolię 'Susan' (mieszaniec magnolii purpurowej 'Nigra' oraz magnolii gwiaździstej 'Rosea', wyhodowany w latach pięćdziesiątych w USA).

Magnolia 'Susan'

2018-04-20. Bardzo ładnie rozwijają się zrzezy topól - zwłaszcza balsamicznej z Rychwałdu, ale widać, że powoli startują też inne - przede wszystkim kanadyjka z Rychwałdu, topole czarne, a nawet... topole szare! Te ostatnie mają zaledwie lekko otworzone pąki, więc, podobnie jak w ubiegłym roku, mogą nie przeżyć. Zobaczymy.

Rozwijające się ze zrzezów sadzonki topól (po lewej - balsamicznej z Rychwałdu, po prawo - kanadyjskiej Centralnej z Rychwałdu)

2018-04-21. Przesadziłem do lasu małą lipkę drobnolistną, która rosła niegdyś w "kamiennym kręgu". Także do lasu przesadziłem buka czerwonolistnego; dokładnie w miejsce jednej z trzech zasadzonych w tamtym roku topól balsamicznych, ogryzionych na śmierć przez sarny. Żona się uparła żeby do lasu, no to niech już ma :/.

2018-04-22. Takie tam wiosenne impresje :).

Jarząb brekinia	Klon diabelski	Jodła pospolita

2018-04-22. Wszystkie 3 olsze w ogrobotku (2 czarne i 1 szara) oraz olsza czarna za ogrodzeniem zostały masowo zaatakowane przez chrząszcza o nazwie hurmak olchowiec, który zeszkieletował ok. 2/3 liści olsz czarnych i ok. połowę liści olszy szarej. Zrzucam to cholerstwo i deptam jak mogę, ale części udaje się odlecieć i zaraz potem wrócić, więc być może nie obejdzie się bez użycia środków chemicznych. Niestety w hipermarketach nie mogę dostać Fastac-u 100 EC. O buku już mówiłem - marne szanse przeżycia - ale niepokoi mnie też bardzo wolny rozwój (if any) pąków i liści zasadzonych ostatnio kasztanowca białego i jarząba szwedzkiego. Niestety jest susza i upał, a podlewanie ma swoje ograniczenia. Wśród zmatrwień jest jeszcze wspaniały, wielki jesion wyniosły od Hani, zasadzony w tamtym roku koparką. Wygląda na to, że pomimo przeżycia całego 2017 r. z jako-takim ulistnieniem, w tym roku nie wystartuje; byłoby to bardzo smutne :(. Topole włoskie też "nie za zbytnio" - tylko jedna wydaje się OK; dwie pozostałe mają (jeszcze) bardzo mało liści. Chociaż i tak jest dużo lepiej niż jeszcze 2-3 dni temu. Całości dopełnia obraz jabłonek, które chyba faktycznie podgryzione przez karczownika, próbują kwitnąć i wypuszczać liście, ale idzie im to wyjątkowo opornie.

Hurmak olchowiec szkieletujący liście olsz (na zdj. - szarej)

2018-04-23. Zgodnie z życzeniem żony przesadziłem dwa orzechy włoskie i topolę włoską bliżej transformatora. Kończyłem w lekkim deszczu. Nareszcie!

2018-04-24. Zapodałem olszom środek owadobójczy (m.in. przeciwko stonce), zobaczymy czy zadziała. Wielki miłorząb od Gurgula zaczyna wypuszczać liście. Dużo ich - widać, że drzewko bardzo żywotne! Niepokoi mnie tylko, że jakiś kret bardzo upodobał sobie jego misę do podlewania. Jarząb szwedzki troszkę lepiej niż wczoraj - liście ma nieco większe. Pąki kasztanowca też jakby minimalnie bardziej otwarte. Duże włoszki powoli do przodu, choć zadowolony jestem tylko z jednej (tej najbliżej domu); pozostałe wciąż są bardzo słabo ulistnione, zwłaszcza u góry. Jesion ciągle zero znaków życia, ale jak sobie sprawdziłem ubiegły rok, to liście zaczęły mu się rozwijać dopiero w 2. połowie maja. Może ten typ tak ma? Nie podobają mi się jednak jego gałązki i pąki - sprawiają wrażenie zasuszonych.

2018-04-25. Wygląda na to, że środek przeciwko m.in. stonce z Castoramy zadziałał rewelacyjnie - ani jednego suk*kota na olszach, a i liście wyglądają nieco lepiej! Wielik buk zaczyna puszczać liście na wierzchołku korony. Teraz się okaże - wóz albo przewóz. Przyszła surmia wielkokwiatowa - zasadziłem na miejscu oddanej bignoniowej. Strzasnie cienki, 140cm patyczak zupełnie bez rozgałęzień. Ale młode listki ma zielone - znaczy faktycznie wielkokwiatowa :).

2018-04-26. Wspólnie z żoną posadziliśmy w części ozdobnej zakpuipne przez nią dwa drzewka: 0.5m roztrzeplina wiechowatego i 1.5m śliwę wiśniową.

	Kłęk kanadyjski przetrwał zimę!
Kwiaty kasztanowca żółtego - "białego kruka" wśród kasztanowców	Uratowany "spod caterpillara" lilak

Dogorywająca wiosenna forsycja w słońcu dogorywającego wiosennego dnia

2018-04-28. Wiosna (a w zasadzie, sądząc po temperaturach - lato) na całego, a tymczasem w OgroBotku...

W sadzie słabo. Podgryzione jabłonie ledwo żyją, a z pozostałych drzew owocowych pięknie zakwitła tylko jedna mała czereśnia.	Niestety 3/4 pnia "Dziwaka" przemarzło tej zimy. U dołu zaczynają się wprawdzie rozwijać młode liście, jednak pokrój drzewka na pewno ucierpi.	Za to kłęk przetrwał zimę bardzo dobrze i w tej chwili rozwija się rewelacyjnie!

Po wyprostowaniu palikami duża glediczja prezentuje się całkiem efektownie	3 wiązy: na 1. planie (po prawo) - holenderski, na 2. (w środku) - górski, na 3. (ledwo widoczny po lewej) - zasadzony 2 tygodnie temu szypułkowy

Najważniejszym jednak na całej posesji drzewem jest oczywiście... WIĄZ MAGDUNI! Został on posadzony z okazji urodzenia się naszej córeczki, w kwietniu 2015 r.

2018-05-01. Dobra wiadomość! Wspaniały, wielki buk ze szkółki pana Juszczaka zaczął rozwijać liście! Tak - ten, którego w zasadzie spisałem już na straty ze względu na bardzo małą bryłę korzeniową (źle wykopany). Oczywiście nie należy chwalić dnia przed zachodem słońca, bo liście mogą jeszcze zwiędnąć, ale szansa jest. Mam nadzieję, że przycięcie gałęzi, ukorzeniacz i częste podlewanie zrobią swoje. A w zasadzie dokonają cudu...

Spisywany na straty wspaniały buk ze szkółki pana Juszczaka rozwija jednak liście! I to jako pierwszy spośród buków :).

Pozostałe informacje:

Kwiaty magnolii żółtej wcale nie są tak do końca żółte :/. Są... różowożółte. Całkiem ładne, ale i tak jestem trochę zawiedziony.

Kolorystycznie "rządzą" o tej porze kasztanowiec czerwony i klon jesionolistny

Igły modrzewia japońskiego skąpane w porannej rosie

I na koniec nieprzyjemna informacja. Po raz drugi wiąz górski został zaatakowany przez należącego do czerwców łysika wiązowca (syn. czerwiec wiązowiec). Tym razem masowo. Używając chropowatej ściereczki do mycia naczyń dokładnie usunąłem całe to obrzydlistwo. Mam nadzieję, że na ten rok będzie spokój. Dziwne, ale rosnące tuż obok wiązy szypułkowe, holenderski i polny są zupełnie czyste. Tylko na wiązie Magduni zauważyłem jeszcze nieliczne osobniki.
█ Łysik wiązowiec należy do rodziny pilśniowatych, występuje na wiązach w parkach i ogrodach miejskich. Larwy i samice żerują licznie na pniach i gałęziach, które wówczas są mocno osłabione. Ciało samic, długości 2,5-3 mm jest owalne, lekko wypukłe, ciemnobrązowe, okryte od dołu i po bokach białoszarym woreczkiem jajowym długości 3,5 mm. Larwy II stadium zimują szczelinach kory. Wiosną żerują na liściach i młodych pędach. Od czerwca samice składają po 120-420 jaj do woreczka jajowego. Od końca lipca wylęgnięte larwy wędrują na dolną stronę liści i tam żerują do jesieni. Przed opadnięciem liści przechodzą na gałęzie, gdzie zimują.
Ewa Żak

Wiąz górski zaatakowany w kolejnym roku przez łysika wiązowca

2018-05-03. No to jeszcze raz magnolia żółta.

Kwiaty magnolii żółtej wczoraj i... dziś :(

Dla poprawy humoru nieco wiosennej "iglastej" zieleni:

Powoli zaczynałem już spisywać tą jodełkę na straty, a tu proszę - pojawiły się przepiękne przyrosty!	A skoro o pięknych przyrostach mowa...

Na koniec dnia znów smutna wiadomość. Niniejszym 3 z 5 jabłonek spisujemy na straty (karczowniki). Podobnie jak jedyną morelę :(.

→ Jedna z trzech jabłonek "załatwionych" przez karczowniki

2018-05-04. Straty po zimie, oprócz 3 jabłoni i 1 moreli, obejmują także niestety najpotężniejsze drzewo w OgroBotku - jesiona od Hani :(. W tamtym roku drzewo wprawdzie wypuściło liście dopiero po 20. maja, ale bieżąca sytuacja jest inna. Po pierwsze wegetacja jest dużo wcześniejsza (rekordowo ciepły, ba - upalny! kwiecień), po drugie nie widać w ogóle pąków, a gałęzie wydają się suche. Iskierka nadziei tkwi w tym, że kora na pniu jest ciągle żywa (pod spodem zielona i soczysta). Dodatkowo zimy nie przeżył jeden z maleńkich bożodrzewów kupionych w ubiegłym roku od Konieczki. Za to magnolia żółta wieczorem z powrotem "postawiła" kwiaty :).

2018-05-04. Kurcze, a mówiłem pani ze szkółki Gurgula, że moim zdaniem ten buk, który mi zaproponowała jako czerwonolistny to buk zwyczajny! Ale się uparła, że na 100% czerwony. Ech :/... W poniedziałek wymieniam.

2018-05-07. Byłem w szkółce i rozmawiałem z właścicielem. Pan Marek zgodził się wymienić buka bez żadnej dopłaty, a nawet dołożył bambusową 3m tyczkę gratis :). Pojechaliśmy razem do drugiej części szkółki żeby wybrać drzewko. Jedno z nich od razu kolorystycznie powaliło mnie na kolana - tak pięknej, głębokiej i jaskrawej czerwieni chyba jeszcze nie widziałem! Wysokość drzewka to ok. 3.5m. Będzie ono u mnie przypuszczalnie jutro lub pojutrze. Przy okazji kupiłem dwie wyjątkowo urodziwe, ok. 2.5m papierówki (na miejsce jabłoni zagryzionych przez karczownika). Drzewka mają już po kilka(naście) małych owoców! A, jeszcze jedno. Okazuje się, że szwagier jedzie nad morze w najbliższy czwartek i zgodził się odebrać dla mnie ze szkółki Fisher w Sokolnikach k. Maszewa wspaniałego, 3m kłęka kanadyjskiego! W drogę na południe wraz z kłękiem zabierze się 2.5m orzech czarny.

2018-05-08. Buk czerwonolistny przyjechał. Od razu go posadziłem. Wspaniały! Przyjechał też kasztan jadalny. Tu jestem zawiedziony. Drzewko miało mieć 150-170cm, prosiłem o jakieś fajne, jak największe, a przyszedł taki na granicy 150cm (raczej nawet nieco poniżej), a w dodatku z uszkodzonym przewodnikiem, którego rolę przejął jeden z konarów. Pień cieniutki. Słowem porażka. Jak to zwykle przy zakupach przez internet :/. Ale posadziłem, co miałem zrobić...

Przepiękne barwy liści buka czerwonolistnego

2018-05-08,09. Przed zasadzeniem papierówek wykopałem najgorzej (a właściwie w ogóle nie) rokującą jabłoń ('Eliza'). Moje przypuszczenia związane z karczownikiem potwierdziły się w bardzo drastyczny sposób - cały system korzeniowy drzewka wyglądał jak... ogryziona marchwewka. Dwa duże, owalne otwory typowe dla karczowników znajdowały się na głębokości 20 i 30cm; w podobnym przedziale widać było jeszcze dwa mniejsze otwory (kret?). Postanowiłem więc odpowiednio zabezpieczyć dwie nowe jabłonki - piękne papierówki od Gurgula. Kupiłem w Castoramie stalową, ocynkowaną siatkę. Jabłonki posadziłem w głębokich na 40-45cm dołach o średnicy 65cm, wyściełanych pionowo podwójną warstwą w/w siatki. Nie wiem czy głębokość siatki jest wystarczająca ani czy karczownik nie jest w stanie jej przegryźć; traktuję to jako pewien eksperyment.

Efekt działania karczownika widoczny na jabłoni 'Eliza'		Metalowa siatka zabezpieczająca nową jabłonkę

2018-05-12. Kolejna bardzo pracowita sobota. Zasadziłem przybyłego z Maszewa 2.7m kłęka kanadyjskiego oraz 2.4m orzecha czarnego. Kłęk ma gruby (11cm obwodu) i twardy, wygięty pień, ale to skrzywienie wraz z głęboko już spękaną korą dodaje mu jeszcze uroku. Gorzej, że podczas transportu z nad morza troszkę ucierpiał mechanicznie i chyba też termicznie. Nie ma zbyt bujnych liści; delikatne dopiero się rozwijają. Rokowania umiarkowanie pozytywne. Oezech grubszy niż się spodziewałem - jego idealnie prosty, twardy pień ma 8cm obwodu. Liście dopiero zaczynają się rozwijać. Co jeszcze? Po prostu maj. Wszystko gwałtownie budzi się do życia, wspaniałe kolory! Nowoposadzone buk i kasztanowiec coraz lepiej. Cieszy zwłaszcza spisany na straty buk :).

Kłęki kanadyjskie - nowy-duży (Fisher) i "stary"-mały (Konieczko)		Orzech czarny

Wspaniały buk chyba jednak przetrwa!	Muskularny kasztanowiec raczej też :)	Populus xcanadensis 'Serotina Aurea'

2018-05-13. Kurpiówka rudnica na wiązie Magduni. Na jednej z najwyższych gałęzi pojawiły się rudo-czarne, owłosione gąsiennice, które w bardzo szybkim tempie poruszały się (widoczne z daleka kłębienie się) i zżerały liście. Prawdopodobnie należą one do gatunku motyla kurpiówka rudnica. Oczywiście od razu oczyściliśmy drzewo z nieproszonych gości. W dodatku pojawiły się nieliczne osobniki łysika, które także zostały zlikwidowane. Mimo działania szkodników, Wiąz Magduni zachowuje wspaniałą fomę i zachwyca wyglądem.

2018-05-15. Doszła wreszcie przesyłka w postaci dwóch dębów bezszypułkowych. Drzewka są bardzo ładne - proste, ponad 2-metrowe, nieźle ulistnione. Jest tylko jeden szkopuł - znów wydaje mi się, że liście bardziej pasują do... dębu szypułkowego. Może to jednak dlatego, że nie są jeszcze w pełni rozwinięte. Poczekamy, zobaczymy. Jednego dęba zasadziłem na "swoje" miejsce w OgroBotku, zwolnione przez pomyłkowo wydanego szypułkowego (zwrócony do Juszczaka), drugiego - w części ozdobnej. Dodatkowo, w części sadowniczej, zasadziłem kupioną w Castoramie piękną sadzonkę maliny żółtej.

2018-05-17. Od dwóch dni praktycznie nieprzerwanie pada - nareszcie! Napełniło całą beczkę plus 2 duże gary, balię i wszystkie konewki :). Korzystając z chwilowej przerwy w opadach podsypałem najbardziej "potrzebujące" drzewka nawozem NPK. A w przyszłym tygodniu czeka mnie wymiana jednej tui i złotokapa, a także dokupienie jabłoni 'Koksa pomarańczowa' i dwóch agrestów. I to będzie definitywny koniec jeśli chodzi o sezon 'Wiosna 2018' :).

2018-05-18. Zauważyłem kolejne szkodniki na drzewach. Tym razem zostały zaatakowane topole włoskie i klon jawor. Na topolach czernieją liście, a młode pędy więdną. Na kilku liściach kłębią się małe, czarne gąiennice - ohyda! Zlikwidowałem większość tego syfu. Klon jawor natomiast upodobały sobie stworzenia podobne do łysika wiązowca, tyle, że białe i bardzo miękkie (w odróżnieniu od łysika bardzo łatwo się ścierają). W sumie to nie jestem pewien czy to nie są jakieś grzyby. Usunąłem ścierką ile mogłem. Ktoś wie co to za obrzydlistwo i jak się tego pozbyć? Tymczasem wiąz polny został zaatakowany przez kurpiówkę rudnicę. Musiałem odciąć jedną całkowicie obżartą gałąź. I jeszcze jedna fatalna wiadomość. Wspaniały jesion od Hani niestety nie przeżył zimy - jest już na 100% martwy :(. Dziwne, że przez cały ubiegły sezon miał liście (i to nie jakieś wyjątkowo rachityczne), a po zimie nie rozwinął się ani jeden pąk.

Zaatakowane pędy i liście topól włoskich

Liście wiązu zjadane przez gąsienice kurpiówki rudnicy(?)

Wspaniały jesion od Hani niestety nie przeżył zimy

2018-05-21. Zasadziłem kupioną w szkółce pana Juszczaka 2.2m surmię wielkokwiatową ("rachityczkę" z Allegro przesadziłem w pobliże). Cena okazyjna - 40 PLN, bo "wyszarpałem" ją z trochę jakby zapomnianego obszaru z tyłu szkółki. Wymieniłem też na nową zasychającą pierwszą tuję przy bramie, którą przesadziłem zgodnie ze wskazówkami żony tak, aby przesłaniała słupek szuszarki do prania :). Kasia zasadziła pomarańczową azalię. Jutro będę sadził 1.7m jabłoń 'Koksa pomarańczowa'. A propos jabłoni. Wykopałem drugą - tak samo obgryziona jak pierwsza, choć zaczęła puszczać minimalne korzonki. Wykopałem w tym miejscu dół pod 'koksę', w którym rozłożę metalową siatkę. Co ciekawe, do 50cm nie znalazłem dziur po karczownikach - niepokojące. Trzecia jabłoń też ogryziona, ale ta zdołała wytworzyć więcej korzeni z szyjki. Wkopałemją więc na razie z powrotem. Wygląda na to, że system korzeniowy moreli nie został uszkodzony. Nie wiem co zatem mogło spowodować uschnięcie drzewka. → Surmia wielkokwiatowa

2018-05-22. Zasadziłem (w ochronnej, metalowej sietce) jabłoń 'Koksa pomarańczowa'. Do kompletu pozostały już tylko 2 agresty i będzie koniec na ten sezon.

2018-05-23. Odrobina statystyk. Cały obszar porasta w tej chwili łącznie ok. 256 drzew i krzewów (225 drzew), w tym 204 nowe (176 nowych drzew), w 126 gatunkach (105 gatunków drzew). W mini-arboretum mamy 164 drzewa i krzewy, w tym 118 nowych, w 79 gatunkach. W części sadowniczej 39 drzew i krzewów, w tym 38 nowych, w 20 gatunkach. W części ozdobnej 54 drzewa i krzewy, w tym 48 nowych, w 33 gatunkach.

2018-06-09. Usunąłem uschnięte drzewka sosny wejmutki (złamana przez śnieg) i jarząba pospolitego (kora uszkodzona na całym obwodzie żyłką kosy). Jesienią wykopię dużego jesiona od Hani - nadal nie daje jednak żadnych oznak życia. Poza tym wszystkie drzewka rozwijają się jeśli nie bardzo dobrze, to przynajmniej "w miarę" (np. jarząb szwedzki, kasztanowiec pospolity). Najgorzej z tych "w miarę" - 3 topole włoskie. Kłęki, a zwłaszcza ten z Rychwałdu - RE-WE-LA-CJA! Jesion wyniosły z Rychwałdu w tym roku niesamowicie szybko rośnie - do tej pory urósł już o ponad 1m! Na pochwałę pod tym względem zasługują też szczególnie topola biała, osiki, trzy duże modrzewie, dwa świerki kłujące, dwa świerki pospolite i dwie sosny pospolite (przyrosty 0.5-1m). Wystrzelił też kłęk z Rychwałdu; w tym roku zanotuje on przyrost ok. 0.5m.

2018-07-15. Zajadamy się smacznymi i dość dużymi papierówkami z dwóch drzewek zakupionych zaledwie 2 miesiące temu w szkółce Gurgula. Na obu było w sumie ok. 20 jabłek - wyjątkowo dużo jak na takie małe drzewka. Poza papierówkami obrodziły jedynie borówki amerykańskie. Są dobre, ale jednak nie aż tak słodkie jak te kupione w Auchanie. Kilkadziesiąt orzechów ma leszczyna turecka. I to by było na tyle jeśli chodzi o owoce w tym roku. Nie licząc kilku czereśni i wiśni. Z leśnych drzew zaowocował jawor, jarząby szwedzkie oraz kasztanowce żółty (2 kasztany) i czerwony (1 kasztan). Dużo szyszek mają modrzewie europejskie; japońskie i eurojapoński - zero.

Jedna z ok. 20 papierówek na dwóch drzewkach zakupionych w tym roku od Gurgula

2018-07-20. Jesion wyniosły przywieziony z Rychwałdu kiedy miał niecały metr wysokości (dwa razy już przesadzany) mierzy w tej chwili ponad 3.5m i z tegorocznym przyrostem równym +1.57m jest rekordzistą tempa wzrostu!

2018-07-29. A jednak. Topola biała wykonała niesamowity sprint i osiągając wysokość 5.50m zanotowała tegoroczny przyrost na poziomie +1.90m i obroniła honor rodzaju :). Tymczasem topola czarna przekroczyła 6m wysokości. Takich ponad 6m drzew mamy w tej chwili 3: klon srebrzysty, topola czarna i brzoza brodawkowata. Niebawem dołączą do nich platan, osika, brzoza, modrzew eurojapoński i rzeczona topola biała.

2018-09-09. W tym roku jednym z drzew o największych, wręcz ogromnych przyrostach jest Wiąz Magduni. Strzelając w górę o ponad 1.5m osiągnął on niemal 6m wysokości i tym samym wyprzedził rosnącą obok dwudziestokilkuletnią sosnę żółtą! Jeszcze bardziej spektakularnie rozrasta się wszerz korona wiązu. Jej rozpiętość przekracza już 5m! Także pień drzewa każdym dniem robi się coraz potężniejszy.

Jednym z drzew o najbardziej spektakularnych przyrostach jest w tym roku Wiąz Magduni. Kto by się spodziewał, że "patyczek" posadzony w 2015 r. już po 4 latach osiągnie niemal 6m wysokości i tym samym prześcignie dwudziestokilkuletnią sosnę żółtą!

Największą topolą jest przesadzona z Rychwałdu topola czarna, mierząca w tej chwili ok. 6.20m. Drzewo to jest jednak od początku dziwnie rzadko ugałęzione. Już tylko niecałe pół metra mniej ma pędząca w górę w szaleńczym tempie topola biała, która w tym roku przyrosła o... 2.2m!. Jej dwa pnie zaczęły się już zrastać u podstawy.

Topola czarna przywieziona z Rychwałdu ma już 6.20m wysokości, nadal jednak jej korona nie może się zagęścić.

Absolutnym liderem bezwzględnego przyrostu wysokości jest mierząca 5.80m "podwójna" topola biała z Rychwałdu. Drzewo to urosło w tym roku aż 2.2m!

Także bardzo duże, bo ponad 1.5m przyrosły zanotowały 4-letnie topole balsamiczne, które dodatkowo szybko rozrastają się wszerz. Ich pnie także bardzo szybko grubną. Pięknie wystrzeliła w górę 3-letnia topola włoska, osiągając niemal 3.5m wyskości. Gorzej z kupionymi na wiosnę dużymi topolami włoskimi - wygląda na to, że z trzech przeżyje tylko jedna; pozostałe dwie niestety usychają (jedną znich ogłowiłem i przesadziłem do "kwarantanny").

Po ubiegłorocznym przestoju, w tym roku wystrzeliły w górę i wszerz 4-letnie topole balsamiczne. Oba drzewka przekroczyły 4m wysokości i zanotowały ponad 1.5m przyrost.	Zaledwie 3-letnia topola włoska osiągnęła w tym roku 3.5m wysokości! Drzewko zachwyca idealnym stanem zdrowotnym i pięknym pokrojem.	Najgorzej z topól rozwijają się duże topole włoskie. Pień jednej z nich usechł od góry do wys. 1m. Ogłowiłem drzewo i przesadziłem (kwarantanna).

Pod kątem przyrostów względnych z niczym innym nie da się porównać sztobrów topoli balsamicznej z Rychwałdu. Najbardziej okazały z początkowych 10cm wystrzelił w górę na... 1.8m, co daje 1700%-owy przyrost! Z pozostałych sadzonek zdrewniałych ocalały tylko trzy - topoli kanadyjskiej z Rychwałdu (ładna, ale niewielka - ok. 20cm), topoli czarnej z Parku Jordana i topoli szarej przy Armii Krajowej (bardzo rachityczna). Topola czarna amerykańska ostro wystarowała w tym roku, strzelając w górę o ok. 1.5m. Obok przepięknych, wielkich, ciemnobordowych liści uwagę zwraca budzi gruby i masywny, jeszcze nie zdrewniały, bordowy tegoroczny przyrost.

Największe względne porzyrosty wysokości zanotowały sztobry topoli balsamicznej z Rychwałdu. Jeden z nich (na zdj.) zwiększył wysokość 18-krotnie, osiągając 1.8m! Skoszona przypadkowo sadzonka topoli kanadyjskiej (wstawka na zdj.) na szczęście zdołała przeżyć; w tej chwili ma ona ok. 20cm wzrostu i ładne liście.
	Zakupiona w ubiegłym roku od Konieczki topola deltoidalna z 'Purple Tower' powinna zmienić nazwę na 'Purple Rocket'. W tym roku niemal potroiła ona swoją wysokość osiągając 2.3m. Największe wrażenie robią jej ogromne, ciemnobordowe liście i niezwykle gruby tegoroczny przyrost pnia.

Niedobrze przedstawia się sytuacja z OxyTree. Po przemarznięciu 3/4 pnia, żadna z wyrosłych w tym roku z dolnej jego części rachitycznych gałązek nie przejęła roli przewodnika. Los 'Dziwaka' można by uznać za przesądzony gdyby nie fakt, że oto pojawił się... odrost korzeniowy. Tak więc mamy nowe wcielenie naszego 'Dziwaka'! Obawy budzi jednak powolny wzrost 'juniora'. Kto wie, czy to nie jest łabędzi śpiew tego drzewka.

	↓ Wrażenie robią ogromne liście, ale też niesamowite tempo wzrostu bożodrzewa gruczołkowatego. Drzewko zakupione od Konieczki, które wiosną miało zaledwie 24cm wysokości, w tej chwili ma 1.5m! Na zdjęciu u dołu po prawej - pełnowymiarowa sztychówka!
Po ostatniej zimie 'Dziwak' najwyraźniej nie jest w stanie zregenerować przewodnika. System korzeniowy wytworzył jednak w formie odrośla nowe drzewko.

Pod względem tempa wzrostu na wyróżnienie zasługują w tym roku także klon zwyczajny i skrzydłorzech kaukaski. Oba drzewa przyrosły o ok. 1.9m, a ich pnie bardzo szybko grubną.

Bardzo szybko rośnie też wiąz polny.

Bardzo szybko zaczęła rosnąć w tym roku żółtnica pomarańczowa - z małego, niespełna metrowego krzaczka zrobiło się już 2m drzewko. Jest tylko jeden problem - prosto ku górze rosną tylko pędy jednej płci. Druga płeć wytwarza cieńsze i bardziej wiotkie gałązki wykazujące tendencję do płożenia się (najeżone też gęściej cierniami). A skoro już mowa o żółtym kolorze, to wspomnieć należy o klonie jesionolistnym 'Odessanum', który jak zwykle na wiosnę zachwycał jaskrawym zabarwieniem liści, a od lipca zachwyca... hmmm, nieco mniej oraz o zakupionym przez żonę wiązie holenderskim 'Wredei', któremu zbliżająca jesień w zachowaniu jaskrawości nie przeszkadza, a zdaje się nawet, że pomaga. Kasiu, zwracam honor - warto było :).

Jednym z największych przyrostów względnych może pochwalić się żółtnica pomarańczowa. Atutem z kolei wiązu holenderskiego 'Wredei' jest utrzymywany w dalszym ciągu, a nawet zwiększający intensywność jaskrawożółty kolor.

Na koniec dobra wiadomość :). Przywieziony z Rychwałdu wiosną ubiegłego roku cyprysik groszkowy powraca do życia! W tej chwili można już chyba powiedzieć, że drzewko przetrwało. Choć przez nie było łatwo. Na wiosnę tego roku było prawie suche i zaczęliśmy powoli spisywać je na straty. A jednak udało się!

Piękny cyprysik groszkowy przywieziony z Rychwałdu w 2017 r. po bardzo ciężkich bojach powraca do życia!

2018-09-22. Wykopałem z lasu i zasadziłem w OgroBotku 1.6m jarząba pospolitego i maleńką, 0.3m siewkę wiśni ptasiej (na zdjęciu). Tą ostatnią zasadziłem na miejscu dwóch dość dużych brzóz brodawkowatych, które przesadziłem do lasu. Przesadziłem też na docelowe miejsce klona diabelskiego i drugiego wiąza szypułkowego.

2018-09-27. Przysypałem 5cm warstwą ziemi kilkanaście żołędzi dębu bezszypułkowego pozyskanych od pięknego dębu rosnącego u zbiegu ulic Radzikowskiego i Smętnej w Krakowie. Pozostałe kilkanaście żołędzi umieściłem w doniczce w ziemi zmieszanej z piaskiem.

2018-10-02. Dziś byli u nas arboryści, których wezwałem do usunięcia kilku robinni zagrażających nasadzeniom w OgroBotku. Pnie dwóch największych są niestety mocno porażone przez grzyba. Dwie następne są w miarę zdrowe, ale też niebezpiecznie pochylone w stronę zasadzonych drzewek. Do tego trzeba będzie wysoko podkrzesać kilka innych robinii. Panowie wycenili całość prac na 1000 PLN, w co wchodzi także zrębkowanie gałęzi, z którego powstaną trociny do obsypywania drzewek na zimę (i jako nawóz). Musimy tylko uzyskać zezwolenie na wycinkę.

2018-10-05. Wielka akcja przesadzania! I tak: uszkodzony klon poszedł do lasku Eli, a na jego miejsce wrócił inny, kiedyś przesadzony tamże. Topola kanadyjska 'Serotina Aurea' została przesadzona blisko zwolnionego miejsca po topoli włoskiej, a deltoidalna 'Purple Tower' - na eksponowane miejsce dawnego jesiona od Hani. Zasadziłem też 2 jesiony przywiezione z Rychwałdu - jeden na miejsce wiązu szypułkowego, którego przesadziłem do rogu przy dużym dębie, drugi posadzony tymczasowo przy ogrodzeniu przy topolach. No i właśnie pozostałe topole - dwa najładniejsze spośród 6 sadzonek ze sztobrów topoli balsamicznej z Rychwałdu poszły do części ozdobnej (reszta rozasadzona w większych odległościach), przesadziłem też na docelowe miejsca maleńką topolę kanadyjską i czarną (sztobry pobrane odpowiednio z Rychwałdu i z Parku Jordana) oraz kanadyjską 'Marilandica' z Bratucic. Na koniec przyniosłem z lasu i zasadziłem 1.5m klona pospolitego. Z nasadzeń i przesadzeń pozostało zatem już tylko zasadzenie topoli szarej (wykopię ją ze skwerku przy AK) oraz przesadzenie bożodrzewa (ale to może już na wiosnę). 2018-10-06. Chyba jednak trochę pospieszyłem się z tym przesadzaniem. Pomimo oberwania większości liści i obfitego podlewania na niektórych drzewkach pozostałe liście zaczęły więdnąć. Widać to u topól kanadyjskiej z Bratucic, deltoidalnej i najbardziej dorodnego sztobru balsamicznej. Pozostałe drzewka nie wykazują na szczęście żadnych niepokojących zmian. 2018-10-08. Część więdnących liści ożyła. Będzie dobrze.

2018-10-10. Od jakiegoś czasu tego lata zaczęła zamierać w oczach mała daglezja - jej szpilki robią się coraz bardziej blade, a dolne usychają. Coś jej to miejsce pod lasem chyba nie pasuje. Być może dlatego, że jest tam sakramencko sucho. Ale staram się ją podlewać. Obawiam się, że drzewko może nie przetrwać do następnego roku.

2018-10-13. Trochę jesieni :).

	Przesadzony (z lasu) kolejny już raz klon pospolity zachwyca jesiennym przebarwieniem. Opłaciło się!

2018-10-20. Najwcześniej (ponad miesiąc temu!) tej jesieni zrzucił liście kasztanowiec żółty i lipa drobnolistna. Na początku X przyszedł czas na jesiona pensylwańskiego, a następnie topolę czarną i wszystkie jarząby. Po 10.X do bezlistnych drzew dołączyły pozostałe kasztanowce. Dziś jest 20.X. Ostatnie liście zrzucają orzechy włoskie.

Wysiałem do doniczki nasionka brzozy czarnej otrzymane od Ernesta. Przesadziłem też do lasku małą osikę sprzed garażu. Ależ pięknie jaskrawoczerwone ma liście!

2018-11-02. Wsadziłem 2 maleńkie czereśnie z Rychwałdu - siewki ściętej czereśni na końcu ogrodu, wyciągnięte ręką ze ściółki.

2018-10-30. Jesień w tym roku jest niesamowita. Słoneczko świeci, jest bardzo ciepło, zero wiatru, no i te kolory! Słowem nic tylko zapuścić się w leśne/ogrodowe ostępy :).

Ambrowiec i platan	Modrzewie japońskie	Miłorząb

2018-11-12. Przepiękna jesień nadal trwa, choć jesienne kolory powoli już zanikają. Dziś w końcu odważyłem się i wykopałem 6 małych odrośli pięknej topoli szarej roznącej przy Armii Krajowej w Krakowie. Nie dość, że nie zostałem aresztowany :), to jeszcze 3 z 6 drzewek udało się wykopać z dość dużą wiązką korzeni. Wszystkie posadziłem w docelowym dla topoli szarej miejscu, w odległości ok. 0.5m od siebie. Przesadziłem też bożodrzewa. Okazało się, że zaledwie dwuletnia sadzonka, która osiągnęła w tym rok 1.5m wysokości (startując z 25cm!) ma już bardzo rozległy system korzeniowy. Niestety korzenie bożodrzewa są grube i rzadkie, bardzo kruche. Nie sposób było nie uszkodzić niektórych. Spodziewałem się tego i kopałem szeroko, mam więc nadzieję, że drzewko przyjmie się na nowym miejscu. Przesadziłem też małą dziką czereśnię w sąsiedztwo jej większej koleżanki.

Liści już mało na drzewach. Zdecydowanie najwięcej mają ich wykopane odrośla topoli szarej, skrzydłorzech kaukaski, metasekwoja chińska, cypryśnik błotny i... odrośla magnolii żółtej. Modrzewie europejski i eurojapoński też jeszcze mają sporo igieł - europejski nawet częściowo zielonych (japończyki w większości już prawie opadły, reszta igieł jest bladożółta). Żółknie i powoli opada wierzba płacząca. Ostatkiem sił broni się jeszcze platan (ale jaki wspaniały pod nim dywan z wielkich, brązowych liści!). Graby i dęby szypułkowe w pełni, gęsto ulistnione, ale już na całkiem "suchobrązowo" ;).

2018-11-18. No i mamy pierwszy poważny przymrozek tej jesieni - w nocy było -6*C. Dobrze, że wczoraj podsypałem korą i okryłem najbardziej narażone na niskie temperatury drzewka. Metasekwoja nie zdążyła się przebarwić, podobnie jak skrzydłorzech, liście na odroślach magnolii żółtej też zielone. Resztkę (żółtych) igieł ma modrzew eurojapoński, tylko nieco więcej - modrzew europejski.

Pokryte szronem igły metasekwoi chińskiej

Pokryte szronem igły cypryśnika błotnego

Zabezpieczone przed mrozem topole szare

Skrzydłorzech kaukaski jeszcze "w letniej kreacji" (nazajutrz wszystkie liście będą czarne)

2018-12-15. Kolejna jabłoń padła ofiarą karczowników - tym razy padło niestety na jabłoń dziką :(. Drzewko przechyliło się o 45 stopni i "kolapta" na boki.

PODSUMOWANIE 2018 r.

Rok ten kończymy z niemal 230 drzewami i krzewami (w tym ok. 200 drzew) na ogrodzonym terenie, zgromadzonymi w 126 gatunkach (107 gatunków drzew). Z nowych, tzn. posadzonych w 2015 r. i później drzew nadal najwyższy jest przywieziony z Rychwałdu, w tej chwili mierzący 7.3m klon srebrzysty, a następnie trzy ok. 6.5m brzozy brodawkowate oraz podobnej wysokości platan "Olbrzym". 6. miejsce zajmuje jedna z wykopanych z lasu osik (6.20m), a dopiero 7. jest przywieziona z Rychwałdu 6.15m topola czarna. Niestety, duży (6.4m/23cm) jesion wyniosły od Hani nie przeżył - w tym roku w ogóle nie rozwinął liści i został wykopany. Największy przyrost bezwzględny zanotowała topola biała (2.40m!), a następnie wiąz polny (2.05m), klon pospolity i skrzydłorzech kaukaski (po ok. 1.8m) oraz topola balsamiczna, wiąz Magduni i jesion wyniosły z Rychwałdu (po pok. 1.6m). Procentowo największy przyrost odnotował bożodrzew gruczołkowaty (111%). Zakresy wysokości nowych drzew i ich ilości w poszczególnych zakresach przedstawia poniższa tabela:

Pod względem grubości pnia prowadzą platan "Olbrzym" (obwód 28cm), modrzew eurojapoński (24cm) oraz miłorząb dwuklapowy, wiąz szypułkowy Magduni i modrzew japoński (po 23cm), przy czym najwięcej, bo aż 9cm w obwodzie przyrósł modrzew eurojapoński, następnie modrzew japoński, sumak octowiec (po 8cm) i skrzydłorzech kaukaski (7cm). Zakresy obwodów pni nowych drzew (mierzonych na wys. 130cm) i ich ilości w poszczególnych zakresach przedstawia poniższa tabela: